(Tinduongpho.online) – Ngày 10/10/2024, Chính phủ chính thức ban hành Nghị định số 130/2024/NĐ-CP, đưa ra các quy định mới về việc thu phí sử dụng đường bộ cao tốc đối với các phương tiện lưu thông trên các tuyến cao tốc thuộc sở hữu và quản lý của Nhà nước. Nghị định này đánh dấu một bước quan trọng trong việc phát triển và bảo trì hệ thống hạ tầng giao thông quốc gia, đồng thời cung cấp một khung pháp lý rõ ràng về đối tượng chịu phí và mức phí áp dụng.
Ảnh minh họa: Internet
1. Tại sao thu phí cao tốc là cần thiết?
Việc thu phí trên các tuyến đường cao tốc do Nhà nước đầu tư là cần thiết nhằm đảm bảo nguồn thu ổn định để đầu tư nâng cấp, bảo trì và quản lý hệ thống giao thông đường bộ. Với mức phí được tính toán dựa trên quãng đường thực tế và loại phương tiện, việc thu phí không chỉ giúp ngân sách có thêm nguồn lực mà còn hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng các dịch vụ giao thông công cộng, giúp hệ thống cao tốc luôn được duy trì trong trạng thái tốt nhất, an toàn và hiệu quả.
2. Đối tượng chịu phí và các nhóm phương tiện
Nghị định mới quy định rõ ràng về các đối tượng phải chịu phí sử dụng đường bộ cao tốc, được phân thành 5 nhóm dựa trên tải trọng và loại phương tiện. Cụ thể:
- Nhóm 1: Xe dưới 12 chỗ, xe tải dưới 2 tấn, xe buýt vận tải hành khách công cộng.
- Nhóm 2: Xe từ 12 đến 30 chỗ, xe tải từ 2 tấn đến dưới 4 tấn.
- Nhóm 3: Xe từ 31 chỗ trở lên, xe tải từ 4 tấn đến dưới 10 tấn.
- Nhóm 4: Xe tải từ 10 tấn đến dưới 18 tấn, xe container dưới 40 feet.
- Nhóm 5: Xe tải từ 18 tấn trở lên, xe container từ 40 feet trở lên.
Phân nhóm rõ ràng này giúp đảm bảo công bằng, vì mỗi loại phương tiện có tải trọng khác nhau sẽ tác động khác nhau lên hệ thống cơ sở hạ tầng. Mức phí cũng được điều chỉnh để phù hợp với mức độ sử dụng và bảo trì tương ứng.
3. Cách tính mức phí: Rõ ràng và minh bạch
Theo quy định, mức phí sử dụng cao tốc được tính trên quãng đường mà phương tiện di chuyển và loại phương tiện, dao động từ 900 – 5.200 đồng/km. Số tiền thu phí sẽ được nộp vào ngân sách Nhà nước để tái đầu tư phát triển hệ thống đường cao tốc, đồng thời chi trả cho công tác quản lý và bảo trì đường cao tốc. Điều này nhằm đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ổn định và đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.
Mức thu phí do Bộ GTVT quy định
4. Quy định chi tiết cho các tuyến cao tốc hiện hành
Hiện nay, có 12 tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư đã được đưa vào khai thác và sử dụng. Đối với các tuyến này, việc thu phí sẽ được thực hiện theo kế hoạch và đề án khai thác tài sản đã được cơ quan chức năng phê duyệt. Với mức phí đề xuất, dự kiến sau khi triển khai thu phí, số tiền thu được từ 10 tuyến cao tốc đủ điều kiện sẽ lên đến 3.210 tỷ đồng mỗi năm, trong đó, 2.850 tỷ đồng sẽ được nộp vào ngân sách Nhà nước.
5. Tính minh bạch và công bằng trong thu phí
Một trong những điểm đáng chú ý trong Nghị định là sự minh bạch trong việc xác định mức phí và sử dụng nguồn thu từ phí cao tốc. Thay vì thu phí cố định, mức phí sẽ phụ thuộc vào quãng đường di chuyển thực tế của phương tiện, đảm bảo sự công bằng cho người dân. Những tài xế chỉ sử dụng một đoạn ngắn của tuyến đường cao tốc sẽ không phải trả số tiền tương tự như những người lái xe trên toàn bộ tuyến.
Bên cạnh đó, nguồn thu từ phí sẽ được phân bổ hợp lý cho các dự án phát triển hạ tầng giao thông, bao gồm việc mở rộng, nâng cấp các tuyến đường hiện có cũng như xây dựng các tuyến mới nhằm giảm ùn tắc và nâng cao trải nghiệm di chuyển.
6. Lợi ích của việc thu phí đối với sự phát triển hạ tầng
Hệ thống giao thông là huyết mạch của nền kinh tế, và việc duy trì, nâng cấp thường xuyên là yếu tố quan trọng giúp thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Các khoản thu từ phí sử dụng đường cao tốc không chỉ giúp bảo trì đường sá mà còn là nguồn lực quan trọng để tiếp tục đầu tư các dự án cao tốc mới, góp phần giảm tải cho các tuyến đường cũ, nâng cao sự an toàn và hiệu quả khi lưu thông.
Những cải thiện này sẽ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ vận tải, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế các vùng xa trung tâm. Một hệ thống cao tốc hoàn chỉnh và chất lượng sẽ không chỉ là điểm nhấn về cơ sở hạ tầng mà còn là động lực thúc đẩy đầu tư, du lịch và sự phát triển chung của quốc gia.
7. Người dân cần chuẩn bị gì khi Nghị định có hiệu lực?
Khi Nghị định 130/2024/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, người dân cần nắm rõ thông tin về mức phí áp dụng cho từng loại phương tiện của mình và hiểu được cách tính phí để có thể lên kế hoạch di chuyển phù hợp. Việc chuẩn bị tốt sẽ giúp tiết kiệm chi phí và đảm bảo hành trình thuận lợi, nhanh chóng. Các tài xế nên tuân thủ đúng các quy định, sử dụng các hình thức thanh toán tự động (ETC) để giảm thời gian chờ đợi và tiết kiệm công sức.
8. Những câu hỏi còn bỏ ngỏ và hướng giải quyết
Mặc dù Nghị định đã có những quy định cụ thể, vẫn còn nhiều câu hỏi từ phía người dân về tính khả thi và công bằng trong việc áp dụng thu phí, đặc biệt với các tuyến đường chưa đạt tiêu chuẩn về chất lượng dịch vụ. Bộ GTVT cần tiếp tục lắng nghe và giải quyết các vấn đề nảy sinh trong quá trình triển khai nhằm đảm bảo quyền lợi của người dân và các doanh nghiệp vận tải.
** Việc thu phí sử dụng đường bộ cao tốc là bước tiến quan trọng trong quản lý và phát triển hạ tầng giao thông quốc gia. Bạn nghĩ sao về các quy định mới này? Liệu chúng có thực sự công bằng và phù hợp với nhu cầu của người dân hiện nay? Hãy để lại ý kiến của bạn để cùng trao đổi và thảo luận thêm!