(Tinduongpho.online) – Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, thành phố Hà Nội đang đưa ra các biện pháp quyết liệt để kiểm soát tình trạng này. Một trong những giải pháp nổi bật là việc triển khai mô hình vùng phát thải thấp (Low Emission Zone – LEZ) từ năm 2025. Đây là khu vực sẽ hạn chế phương tiện giao thông có lượng phát thải cao, nhằm cải thiện chất lượng không khí, bảo vệ sức khỏe người dân và hướng tới một thủ đô xanh, sạch hơn.
Bí thư quận đoàn Ba Đình Phạm Thu Phương nêu câu hỏi ở đối thoại chiều 14/10. Ảnh: Hoàng Phong
Theo thông tin từ Chủ tịch UBND TP Hà Nội, lãnh đạo các sở ngành đã bắt đầu đưa ra kế hoạch triển khai cụ thể tại Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam TP Hà Nội, nhiệm kỳ 2024-2029. Mô hình LEZ là bước đi quan trọng trong nỗ lực giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí của thủ đô, vốn đang ở mức đáng báo động do sự gia tăng nhanh chóng của các phương tiện giao thông cá nhân.
Giao Thông và Ô Nhiễm: Những Con Số Báo Động
Hà Nội hiện có khoảng 8 triệu phương tiện giao thông, bao gồm 1,2 triệu ô tô. Số lượng phương tiện cá nhân đang tăng với tốc độ từ 4-5% mỗi năm, riêng ô tô tăng đến 10%. Tuy nhiên, hạ tầng giao thông của thành phố chỉ tăng ở mức 0,28% mỗi năm, dẫn đến tình trạng ùn tắc nghiêm trọng trên các tuyến đường, đặc biệt vào giờ cao điểm. Điều này khiến việc di chuyển trở nên khó khăn và là nguyên nhân chính làm gia tăng mức độ ô nhiễm không khí tại khu vực nội đô.
Theo ông Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, tình trạng tắc nghẽn trên các tuyến đường lớn đã khiến mức phát thải từ các phương tiện cá nhân vượt ngưỡng an toàn, đặc biệt là bụi mịn PM2.5. Đây là một trong những yếu tố gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cộng đồng và là lý do chính để thành phố đẩy mạnh các giải pháp phát triển giao thông xanh.
Các Giải Pháp Chiến Lược Từ Thành Phố
Để đối phó với tình trạng này, thành phố đang triển khai một loạt các biện pháp chiến lược:
- Cải tạo hệ thống hồ, sông ngòi: Các dự án xử lý và cải tạo nguồn nước nhằm nâng cao chất lượng không khí và cảnh quan đô thị.
- Phát triển giao thông thông minh: Mở rộng các tuyến đường dành riêng cho phương tiện giao thông xanh, như xe buýt điện và xe phát thải thấp.
- Phát triển đô thị thông minh và năng lượng xanh: Tăng cường hệ thống quan trắc tự động chất lượng không khí và nước để kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề ô nhiễm.
Vùng Phát Thải Thấp (LEZ): Thay Đổi Tương Lai Giao Thông Thủ Đô
Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Lê Thanh Nam trả lời câu hỏi của Bí thư quận đoàn Ba Đình. Ảnh: Hoàng Phong
Khái niệm vùng phát thải thấp (LEZ) được đề cập chi tiết trong Luật Thủ đô năm 2024, chính thức có hiệu lực từ 1/1/2025. Các khu vực LEZ sẽ được thiết lập ở những điểm nóng về ùn tắc và ô nhiễm không khí, nơi các phương tiện có lượng phát thải cao sẽ bị hạn chế hoặc cấm di chuyển. Thành phố sẽ phát triển thêm các tuyến giao thông công cộng và khuyến khích người dân sử dụng các phương tiện phát thải thấp để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm.
Loại Phương Tiện Nào Sẽ Bị Hạn Chế?
Theo kế hoạch, các phương tiện gây ô nhiễm, bao gồm xe máy cũ, xe ô tô chạy bằng nhiên liệu hóa thạch không đạt tiêu chuẩn phát thải sẽ bị hạn chế hoặc cấm di chuyển vào các khu vực LEZ. Thay vào đó, thành phố sẽ khuyến khích sử dụng các phương tiện xanh như xe điện, xe buýt điện. Điều này không chỉ giúp giảm lượng khí thải mà còn góp phần xây dựng hình ảnh thủ đô hiện đại, văn minh hơn.
Phát Triển Hệ Thống Đường Sắt Đô Thị: Giải Pháp Lâu Dài
Một trong những giải pháp căn cơ để giảm ùn tắc và ô nhiễm không khí là việc đầu tư vào hệ thống đường sắt đô thị. Theo quy hoạch trước đây, Hà Nội dự kiến phát triển 10 tuyến đường sắt với tổng chiều dài 417 km, nhưng nay con số này đã được điều chỉnh lên 14 tuyến, gần 600 km. Đây là một bước tiến lớn, nhưng cũng là một thách thức vì chi phí đầu tư rất cao, khoảng 100 triệu USD/km.
Phương tiện giao thông được xác định là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí trên địa bàn Hà Nội. Ảnh: Ngọc Thành
Dù gặp nhiều khó khăn về tài chính và thời gian, các tuyến đường sắt đô thị đang dần hình thành và phát triển, giúp giảm bớt áp lực giao thông và cải thiện chất lượng không khí trong tương lai. Hiện tại, tuyến đường Cát Linh – Hà Đông và Nhổn – Ga Hà Nội đã đi vào hoạt động, đem lại hy vọng mới cho việc giảm ùn tắc tại các khu vực đông dân cư.
Hạn Chế Phương Tiện Giao Thông Gây Ô Nhiễm: Thách Thức Nhưng Cần Thiết
Việc hạn chế phương tiện cá nhân ở các khu vực có mật độ giao thông cao không phải là điều mới mẻ. Tuy nhiên, để thực hiện hiệu quả, Hà Nội cần có kế hoạch rõ ràng và sự đồng thuận từ cộng đồng. Các giải pháp như phát triển phương tiện giao thông công cộng, cải tạo không gian xanh, và nâng cấp hạ tầng giao thông sẽ cần được thực hiện đồng bộ, liên tục và hiệu quả.
Theo thống kê của thành phố, nồng độ bụi mịn PM2.5 trung bình năm tại Hà Nội đã vượt gần hai lần so với quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Với tỷ lệ phát thải từ phương tiện giao thông chiếm từ 50-70%, việc hạn chế các phương tiện này là một bước đi đúng đắn và cần thiết để bảo vệ môi trường và sức khỏe của người dân.
** Việc triển khai mô hình vùng phát thải thấp và các biện pháp hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm là một trong những giải pháp cần thiết để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội. Thành phố đang nỗ lực để tạo ra một môi trường sống tốt hơn cho cư dân, nhưng điều này cũng đòi hỏi sự hợp tác từ cộng đồng trong việc chuyển đổi sang các phương tiện xanh và sử dụng hệ thống giao thông công cộng.
Bạn nghĩ sao về các biện pháp này của Hà Nội? Liệu mô hình LEZ có thật sự hiệu quả? Hãy để lại ý kiến của bạn dưới phần bình luận để cùng trao đổi nhé!